Mali Tablolarda Hile Tespiti
Mali Tablolarda Hile Tespiti
Mali tablolarda hile tespiti, bu alanda uzmanlaşmış adli muhasebe uzmanları tarafından yapılır. Bu uzmanlar aynı zamanda işletme içerisinde hile tespiti yanı sıra hilenin tanımlanması, hile karşıtı denetimlerin etkinliğinin sağlanması, işletme kültürü içerisinde hileye karşı tutum ile işletmenin hile politikaları konularında da danışmanlık verebilir.
Mali Raporlama Hileleri Nedir?
İşletmelerde ya da firmalarda yapılan hileler; mali raporlama hileleri (yönetici hileleri) ile zimmete geçirme (çalışan hileleri) olarak bilinir. Her iki türlü hilede de genel olarak işletmedeki görevli memur, yönetici ya da üçüncü kişiler tarafından, kasıtlı olarak, adil olmayan şekilde yasa dışı menfaat sağlama amacıyla bulunulan her türlü davranış ve faaliyet olarak tanımlanabilir. Mali raporlama hileleri, işletmeler tarafından yapılan hileler arasında en düşük paya sahip olsa da en fazla parasal etkinin oluşturulduğu hile türüdür.
Mali Raporlama Hileleri Neden Yapılır?
Mali raporlama hilelerine başvurulması için pek çok neden sayılabilir. Özellikle son dönemde gerçekleştirilen mali raporlama hilesi nedenleri şunlardır:
- Piyasa beklentilerinin yüksek olması,
- Yatırım bankaları, yatırımcılar ve kredi kuruluşlarının yüksek beklentileri,
- Üst yönetimlerin verimlilik ve etkinlik baskısı,
- Ekonominin iyi gittiği periyotlarda pek çok sorunun önceden tahmin edilememesi.
Mali Raporlama Hileleri Nasıl Yapılır?
Mali tablo hileleri yapılırken ya giderler düşük gösterilir ya da gelir yüksek gösterilir. Böylece ilgili işletmenin mali gücü de yüksek görüneceğinden işletme piyasa değeri ve hisse senedi fiyatlarında artış sağlanacaktır. Bu sayede de yöneticilerin verimlilik beklentileri karşılanabilir.
Mali tablolarda hile yapılırken genellikle şu yöntemlere başvurulur:
Çift Yanlı İşlem Yöntemi
Muhasebe biliminde çift kayıt esasına göre kayıt altına alınan borç ve alacak kalemleri daima birbirine eşit olmak zorundadır. Eşitliğin sağlanamadığı durumlarda bir gelir akışının gerçekte var olmayan bir gider kalemi ile eşitlenmesi bu yöntemi oluşturur.
Varlıkların Yanlış Değerlendirilmesi
Muhasebede bazı hesap tutarları belli bir öngörü gerektirir. Bir varlığın hurda değeri, amortismana göre kullanım ömrü, alacak hesaplarının tahsil dışı kısmı, envanter fazlalığı örnek olarak gösterilebilir. Bu tür tahmini değerlerde hile yapmak da mümkündür.
Bağlı Şirketler ile Yapılan İşlemler
Taraf iki şirket arasında yapılan işlemlerde, şirketlerin birinin lehinde kayıt tutmak mali tablolarda gelir ve kâr durumunu olduğundan farklı göstermek olasıdır.
Hayali Satış Gelirleri Yöntemi
Gelir tablosundaki en yüksek kalem satış gelirlerine aittir ve işletme gelirleri üzerinde direkt etki sağlar. Satış gelirinin yüksek olması, kâr, kapasite ve işletmenin faaliyet derecesi mali tablo kullanıcılarına önemli veri sağlar. Bu nedenle hayali satış yolu ile işletme geliri yüksek gösterilerek de mali tablolar ile oynanabilir.
Müflis Firmalarda Hileli İflasın Tespiti ve Öncesinde Şirketin Mali Tablolarında ve Ticari Defterleri Üzerinde Durum Analizi
Şirket sahipleri, yatırımcılar ve kredi kuruluşları şirket hakkında karar verirken mevcut ve geçmiş olayların bir dökümünü incelerler. Şirketin finansal faaliyetleri hakkında bilgi alabilecekleri tablolar ise muhasebe departmanı tarafından sağlanır. Muhasebe sistemi tarafından sağlanan bu tablo ve dökümanlar, şirketin mali yapısı, karlılığı, öz varlıkları ve bunların bir araya getirilmesinde kullanılan kaynaklar hakkında bilgi sağlar. Yeri geldiğinde bu tabloları inceleyen, ticari defter durum analizi yapan bilirkişiler ve görev tanımları icabı mahkemelerde uzman görüşü sunan profesyonellerin kalitesi, şirketin geleceğini garanti altına alır ve hatta hayat kurtarır mahiyettedir. Yatırımcıları ve kredi kuruluşlarını hileli iflas benzeri olumsuzluklardan korumak için, şirket mali tablolarının analizi profesyonellere bırakılmalıdır.
Hileli İflas Nedir?
Hileli iflas, müteşebbisin iflasına konu olan hallerinin, iflas etme amacıyla ve isteğiyle ifa edilmesini kapsar. Daha açıklayıcı bir biçimde ifade etmek gerekirse yatırımcı, iflas etmeyi göze alır ve bunun için şirket kaynaklarını özellikle iflasa yol açacak biçimde kullanır. Şirketin mal varlığının muvazaalı şekilde azaltılması, şirketin faaliyeti dışında borçlandırılması ve öz kaynakların yitirilmesi ile meydana gelmektedir.
Hileli İflas Tespiti Neden Yapılır?
Hileli iflas suçu, yatırımcıların ve kredi sağlayıcıların birbirlerine güven duyması ilkesi üzerine inşa edilmiştir. Dolayısıyla hileli iflas davalarında ortaklar ve yatırımı finanse eden kuruluşlar arasındaki anlaşmazlıklar, alacaklıların kendi paylarını alamamaları, şirket hesaplarının yok edilmiş olması, yine şirket hesaplarının gerçeğe aykırı biçimde tanzim edildiği şüphesini ortaya çıkaran durumlar, hileli iflas tespitini zorunlu kılar. Hileli iflasın hukuki yönden tespiti için gereken kurallar, Türk Ceza Kanunu’nun 161. maddesinde detaylıca belirtilmiştir. Uzman görüşü ve bilirkişi raporlarındaki netlik, davaların seyrini etkiler.
Mali Tablo Analizi Nasıl Yapılır?
Mali tablolar, bir şirketin veya işletmenin finansal datalarının yer aldığı tablolara denir. Mali tabloların önemi büyüktür. Çünkü yapılacak yeni yatırımlar için kredi talebinde bulunulacağı vakit mali tablolara bakılır ve bu tablolar, kredi sağlamaya veya sağlamamaya dönük olarak yorumlanır. Mali tablo analizi, işletme içindeki ve dışındaki taraflar için yapılır. İşletme içi tarafları, işletmenin kendi kadrolarıdır. İşletme dışı taraflar da kredi verenler veya yatırımcılardır. Ayrıca statik ve dinamik olmak üzere iki tür mali tablo analizi yapılır. Statik mali tablo analizi; aynı mali tablo üzerinde analiz yapılması prensibine dayanır. Bu analizde herhangi bir başka mali tabloya bakılmaz. Dinamik analiz ise, bir işletmenin veya şirketin, iki ya da daha fazla türden mali tablolarının karşılaştırılıp, finansal hareketlerin analiz edilmesidir.